’Sen karanlıktan korkuyor olabilirsin ama karanlık senden korkmaz. İşte bu yüzden hep yakınındadır. Sen kafanı kaldırıp gökteki yıldızları seyrederken o da aşağıya sana bakar.’’
Kitabın kahramanı Laszlo’nun bir derdi var. Çoğumuzun çocukken yaşadığı, bazılarımızın hala yaşamakta olduğu bir dert: Karanlık. Öyle ki akşamüstü güneş batarken oda hafiften kararmaya başladığında bile karanlık köşeden kaçıp güneşli tarafa sığınıyor. Geceleri ışık sönerse diye el fenerini kucağına alıp uyuyor. Çünkü karanlığın elini kolunu sallayarak dolaştığı, her an bir kapı arkasından sürpriz yapabileceği zamanlardır geceler. Gündüzler ise daha güvenlidir; karanlığın nerelerde olduğu bellidir: Kapalı dolapların içinde, perdenin arkasında ya da evinde yani bodrumda. Laszlo’nun karanlıkla ilgili temel düşüncesi ise şudur: ‘’Her sabah bodruma inip ona bir ‘Merhaba’ dersem o da beni rahatsız etmez.’’ Her çocuğun korkularıyla baş etme becerileri farklıdır ve Laszlo da çözümü bu şekildedir. Ancak hayat sürprizlerle doludur ve her zaman kendimizi güvende tutamayız. Bir gece elektrik kesilir ve karanlık Laszlo’nun odasını ziyaret eder. Üstelik Laszlo’yu kendi evine davet eder.
Burdan sonra heyecanla tıpkı bir film izler gibi Laszlo’nun başına neler geleceğini merak ediyoruz. Acaba ağlayacak mı, bağıracak mı, karanlık ona ne yapacak? El feneri var yanında ama yeter mi ki sağı solu arkası karanlık. Biz de onunla birlikte gerilimi yaşıyoruz. Bu anlamda hikayenin önüne resimler geçiyor. Çizer Jon Klassen simsiyah sayfalarla yetinmemiş, karanlığın o her şeyi kaplayan yutan ürkütücülüğünü aktarmış. El fenerinin aydınlattığı kısımlar sadece Laszlo için değil sanki bizim için de güvenli bölge olmuş. Laszlo korkusuna rağmen soğukkanlı, yüz ifadesi genel olarak aynı donuklukta. Bu noktada bir soru işareti var aklımda: Belki bodruma inerkenki korkusuyla yüz ifadesi daha farklı daha tedirgin olabilir miydi diye düşündürüyor açıkçası.
Kitapta çizimler dışında sevdiğim bir başka nokta ise karanlığın ürkütücü ama kötü bir şey olmadığı düşüncesinin hakim olması. Karanlık bir canavar değil, sadece bir durum. Tıpkı aydınlık gibi, soğuk gibi, uzaklardan gelen bir ses gibi. Laszlo bodruma indiğinde de karanlık ona neden var olduğunu anlatıyor ve misafirini bir hediyeyle uğurluyor. ‘Merhaba’dan öteye giden bu yakınlaşma Laszlo’nun korkularını hafifletmeye yetiyor.
Çocukluk çağı korkularına dair çalışırken resimli kitaplar kullanmayı seviyorum ve zaman zaman ailelere de öneriyorum. Özellikle böyle güzel çizimlere sahipse ve esprili bir dili varsa çocuklara korkusuyla ilgili farkındalık kazandırabileceğini düşünüyorum. Dikkat edilmesi gereken şey gerçekten çocuğun durumuna ve yaşına hitap ediyor olması. Eğer ki karanlığa dair Laszlo’nun yaşadığı gibi bir durumu yoksa kafasını karıştırmaya gerek olmayabilir. Keyifli okumalar dilerim.
3 – 6 yaş
Karanlık
Yazar: Lemony Snicket
Çizer: Jon Klassen
Yayınevi: hep kitap
Basım Tarihi: Ekim 2018