“Her zaman okunacak kitaplar…” sloganıyla yoluna devam eden Ötüken Neşriyat, 2017’yi yeni kitaplarıyla uğurluyor. Yayınevi Safvet Örfi’nin ‘Ziya Gökalp ve Mefkure’ kitabı ile Telman Nusretoğlu’nun ‘Azerbaycan’da Rus Kilisesi ve Rusçuluk Faaliyetleri (1828-1905)’ kitabını okurlarla buluşturuyor.
Ziya Gökalp ve Mefkure
Safvet Örfî’nin, 1923’te, henüz Ziya Gökalp hayatta ve hatta Türkçülüğün Esasları daha neşredilmeden kaleme aldığı bu kitap, Gökalp’ın sağlığında kendisi hakkında yazılmış ilk monografi olma özelliğini taşıması açısından önem arz etmektedir. Örfî’nin metni, bir biyografi değil, Gökalp’ı, ideallerini hayata geçiren bir mübdi’ olarak ele alıp, onun şahsiyetinin temel çizgilerini, arayışlarını, bir fikir ve his adamı olarak beliren çehresini, yaşadığı dönemin meseleleri arasında Plutarkhos benzeri bir içsel çözümlemenin antik tınıları içerisinde anlatmaya çalışan özgün ve bu özellikleriyle Türk milliyetçiliği literatüründe pek bilinmeyen, gözlerden ırak kalmış bir deneme hüviyetini de taşımaktadır.
Azerbaycan’da Rus Kilisesi ve Rusçuluk Faaliyetleri (1828-1905)
Telman Nusretoğlu, 1828 yılında ikinci Rus-İran Savaşı akabinde imzalanan Türkmençay Antlaşması’ndan, 1905 Bakü Ortodoks Piskoposluğu’nun kurulduğu tarihe kadar olan dönemde, Rus Çarlığı’nın ve Rus Ortodoks Kilisesi’nin çeşitli yönetim birimleri, misyoner okulları ve cemiyetler vasıtasıyla Azerbaycan’ı Ortodokslaştırma ve Ruslaştırma faaliyetlerini ele aldığı bu çalışmasıyla, Kuzey Azerbaycan’ı işgal eden Rusya’nın, bölgenin tarihî, dinî ve demografik yapısını dönüştürmek üzere giriştiği müstemlekeci asimilasyon politikalarını Moskova, St. Petersburg, Tiflis ve Bakü’de yayınlanan birincil kaynaklara ve arşiv belgelerine dayanarak ortaya koymuştur. Çalışma, XIX. asır boyunca tarihî Türk toprakları üzerinde siyasî hakimiyetini pekiştirmek maksadıyla bölgenin dinî ve millî birikimini yok sayarak çarpıtan Rus emperyalizminin sistemli nüfuz kurma gayretlerini net bir şekilde görmemizi sağlamak dışında, bu girişimin farklı cephelerini açıklayacak araştırmalara da ışık tutacak nitelikte ve özgünlüktedir.