Tiyatrocu ve yazar Levent Tülek geçtiğimiz günlerde hep kitap’tan çıkan ilk öykü kitabı Pitbull’un “Kelimeler: Sahnede mi, sayfada mı?” başlıklı söyleşisini Kuzguncuk’taki Nail Kitabevi’nde gerçekleştirdi.
Samimi bir ortamda gerçekleşen söyleşide kitabı hakkında konuşan Tülek, okurlardan gelen sorulara yanıt verdi ve ardından kitaplarını imzaladı.
“Uzakdoğu masallarından çok etkilendim”
Edebiyata olan ilgisinin babadan miras kaldığını söyleyen Levent Tülek, masal okuyarak başladığını ve Uzakdoğu masallarından çok etkilendiğini belirtti.
Masalsı dünyayı tiyatroda da edebiyatta da hiç terk etmediğini ifade eden Tülek, öykü yazmaya karar verdiğini, 1986’da ise İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin düzenlediği bir yarışmada öykü ödülü aldığını söyledi. Bunun kendini korkuttuğunu belirten yazar, öykünün ne kadar zor olduğunu gördüğünü ifade etti.
“Edebiyat gerilla usulü yayılıyor”
Edebiyatın yayılmasında televizyon dizilerinin etkili olduğunu ifade eden Tülek, son dönemde bazı dizilerde kitap, kütüphane görmeye başlandığını ve çok farklı bir ekibin elinde edebiyatın gerila usulü yayılmaya başladığını belirtti.
Borges, Marquez, Ömer Seyfettin…
Yazın hayatında çeşitli yazarlardan etkilendiğini ifade eden Tülek, “Borges beni çok etkiledi mesela. Askerde ranzada okurdum. Aslında Latin Amerikalı yazarların pek çoğundan etkilendim. Marquez mesela. Rus edebiyatını es geçemeyeceğim. Yine okuma maceramda es geçemeyeceğim isimler var; Reşat Nuri Gültekin, Ömer Seyfettin gibi… Bomba, Kaşağı beni çok etkilemişti çocukken. Yine Sabahattin Ali de öyle. Bunlarda şiirsel bir şeyler var. Ben yazarken bunlara öykündüm biraz.” dedi.
“Roman yazmak çok iddialı”
Sokaktan geldiğini, aynalı yollardan hiç geçmediğini ifade eden Levent Tülek, çok fazla şey karaladığını ancak roman yazmanın çok iddialı olduğunu belirtti. Yeni dönem yazarlardan Melisa Kesmez’i çok beğendiğini söyleyen yazar, Nermin Yıldırım’ın da etkileyici bir yazar olduğuna dikkat çekti.
Romanda kadın yazarların öne çıkmasına sevindiğini söyleyen Tülek, “Edebiyatın sıkıştığı bir dönemde kadın yazarlar bir çiçek gibi açtı” ifadelerini kullandı.
“Bestseller okuyucusuyum”
2010’dan bu yana Vatan Kitap’ta yazdığını belirten yazar, “Ben bestseller okuyucusum. Bu kitapların popüler olmasından dolayı reddedilmesi bana hoş gelmiyor” dedi.
Deneysel şeyleri sevdiğini söyleyen Tülek, bu tarz kitapların yeni edebiyat okuyucuları ortaya çıkaracağını düşündüğünü belirtirken, Şahane Hatalar kitabını örnek gösterdi. Bu kitabı ilk kendisinin ele aldığını ifade eden yazar, bu tarz kitapların farklı bir deneyim yaşattığını belirtti. Tülek ayrıca, “İyi bestseller iyi okuyucular yaratacaktır” dedi.
“Hepimiz Pitbull’laşıyoruz”
Kitabının adının nereden geldiği sorusunu yanıtlayan Levent Tülek, Lümpen Sözlüğü kitabının isminin Fransızca ‘lümpen’ kelimesinden dolayı çok eleştirildiğini söylerken, ‘pitbull’un ise Türkçe’de de aynı olduğunu ifade etti. Pitbullun yapay bir hayvan olduğunu ifade eden yazar, bu nedenle bizlere çok benzediğini söyledi.
Toplum eleştirisinde bulunan Tülek, “Farklı canlılar oldu çocuklarımız. Hepimiz pitbullaşıyoruz. Kötü anlamda dönüşüyoruz, saldırganlaşıyoruz.” dedi.
“İnsanlar yaşadıkları binaya benzer”
Hayatla bir derdi olduğu sözlerini kullanan yazar, “Kent mesela. Kentleşmenin arasından bambaşka bir dünya çıkıyor. İnsanlar yaşadıkları binaya benzerler. Senin mahallen sana benzer. Estetik değil, mesele barınma. Bütün kentler, insanlar, gençler, çocuklar birbirine benzemeye başladı. Tıpkı kentsel dönüşümle birbirinin aynı olan mahalleler, binalar gibi. Bu aynılaşma bende ‘Bir distopyaya gidiyor muyuz?’ gibi bir endişe yarattı” sözlerini kullandı.
“Öyküler benim hayatımdan parçalar”
Öykülerinin yaşadıklarından izler taşıdığını belirten Tülek, “Bir robot hikayesi var mesela kitapta. Abim kanser olmuştu. Tedavi sırasında evde bir şeyler yapmam lazım diyerek bir robot yapmaya başladı. Robot iki metre ama ev yetmiş metrekare. Robot sadece on santim öne ve geriye gidebiliyor.” dedi.
“Buna değdi demek çok güzel”
Yazarken son derece sevimsiz olduğunu söyleyen yazar, yazdıktan sonra ise “‘Oh be, buna değdi’ demek çok güzel” ifadelerini kullandı.
“Kalıcı olmak dili iyi kullanmaktan geçer”
Bir yazarın cesur olması gerektiğini söyleyen Pitbull’un yazarı, yazıda dilin çok önemli olduğunu belirtti. Dili iyi kullanarak devrim yapılabileceğini, edebiyatın iyi bir araç olduğunu söyleyen Tülek, “Kalıcı olabilmek dili iyi kullanabilmekten geçer. Bir bugün hala Dostoyevski, Shakespeare okuyoruz. Hamlet oynuyoruz.” dedi.
“Tiyatro yazarı idealist olmak zorunda”
Tiyatro konusuna da değinen yazar, bir okuyucunun “Tiyatro yazarı neden çıkmıyor?” şeklindeki sorusuna ise, “Çünkü bir karşılığı yok, sürekliliği yok. Dizi yazan, tiyatro yazanın kazandığını bir haftada kazanıyor. Tiyatro metni yazarı idealist olmak zorundadır.” ifadelerini kullandı.